انتخاب عنوان جذاب برای مقاله علمی

یکی از اجزای مهم مقاله، عنوان است که بیان کننده ماهیت مقاله می باشد.در واقع اولین چیزی که یک خواننده با آن مواجه می شود تا انتخاب کند که مقاله را برای خواندن انتخاب کند یا نه، عنوان مقاله است. هر چه عنوان مقاله از دید خواننده جذاب باشد، توجه خواننده را بیششتر به خود جلب خواهد کرد تا به خواندن ادامه مقاله بپردازد. متاسفانه بسیاری از تحقیقات و پژوهش های خوب به دلیل نداشتن عنوان جذاب، از خوانده شدن توسط محققین دیگر محروم می مانند؛ چه بسا که این مقالات با عنوان ضیف دارای محتوای خوب و اطلاعات کامل در خصوص یک موضوع خاص بوده است.

بسیاری افراد در ابتدای کار نگارش مقاله، عنوان را انتخاب می کنند در حالی که بهترین زمان برای انتخاب موضوع، بعد از اتمام کار نگارش مقاله می باشد. البته بسیاری از مقالات نوشته شده توسط دانشجویان مقطع ارشد، عنوان پایان نامه ای که مقاله از آن استخراج شده است را به خود می گیرند.

اما علت اینکه گفته می شود عنوان مقاله بهتر است بعد از اتمام نگارش مقاله نوشته شود، این است که در مسیر نگارش مقاله شاید نیاز باشد که عنوانهای مختلفی مورد بررسی و بازنگری قرار گیرند تا در نهایت بتوان یک عنوان مناسب را برگزید.

یک عنوان خوب باید حاوی نکات زیر باشد: 

• ایده اصلی مقاله را به طور خلاصه بیان کند.
• هدف اصلی مقاله را نشان دهد.
• باید با خواندن عنوان بتوان محتوای مقاله را پیشبینی کرد.
• تا حد امکان در عنوان به نتایج پژوهش، اشارهای نشود.
• با موضوع اصلی مقاله (آنچه که تحقیق در موردش انجام گرفته و جوهره مقاله است)شروع شود.
• متغیرهای مورد بحث و روابط بین آنها را معرفی کند.
• سؤالاتی که در مقاله به آنها پاسخ داده شده است یا فرضهایی که در مقاله مورد آزمون قرار گرفتهاند را پوشش دهد.
• حتی المقدور از عباراتی مانند "an investigation of …" ، "studies on …" و "analysis of …" در مقاله انگلیسی یا «پژوهشی بر روی...»، «مطالعاتی بر روی...» و «تجزیه و تحلیل...» در مقاله فارسی استفاده نشود.
• از لغات، اصطلاحات و عبارات نامفهوم و حروف اختصاری در عنوان استفاده نشود مگر آنکه آن حروف اختصاری برای خوانندگان هدف کاملاً و بخوبی شناخته شده باشند. برای مثال، میتوان کلمه CPU را در عنوان مقاله های مربوط به علوم رایانه به کار برد.
• دقیق، شفاف، صریح، خاص و کامل باشد ولی فراتر از محتوای مقاله نباشد.
• شامل کلمات کلیدی باشد تا در هنگام جستجوی اینترنتی به راحتی پیدا شود.
• برای خواننده جذاب باشد.
• تا حد امکان به صورت جمله نباشد و معمولاً بهتر است یک عبارت غیر سؤالی باشد.
• به ندرت در عنوان از حروف ندا و علامت تعجب 1 استفاده میشود.
• نه خیلی طولانی و نه خیلی کوتاه باشد، مثلاً؛ بین 13 تا 15 واژه مناسب است. (طبق نظر مجله انجمن روانشناسی آمریکا (APA) تعداد واژه های عنوان باید حداکثر 12 کلمه باشد).