پژوهش برتر: یک پروژه تحقیقاتی زمانی می تواند در اختیار محققین دیگر قرار گیرد که در قالب مقاله و با اصول مشخصی نوشته و به چاپ رسیده باشد.
بیان ويژگي هاي یک پروژه تحقیقاتی به خواننده مهم ترین بخش از یک مقاله علمی می باشد. منظور از این ویژگی ها، بیان مساله اصلی پژوهش، پیشینه تحقیق، علت انجام پژوهش و فضايي که پژوهش در آنجا انجام گرفته و نتایجی که از این مطالعه حاصل شده و مقایسه آن با نتایج قبلی می باشد. تمامی این موارد، در بخش های مشخصی از مقاله نوته می شود تا خواننده بتواند قدم به قدم مراحل کار یک پژوهش را دنبال کرده و از مطالب و نتایج آن در مطالعات خود استفاده کند. نحوه نوشتن مطالب هر بخش از مقاله باید با ترتیب خاصی انجام گیرد تا باعث سردرگمی خواننده نشود. در ادامه بطور خلاصه به هر کدام از این بخش ها اشاره می شود:
1. عنوان
اولین بخش از مقاله كه توسط خوانندگان ديده مي شود عنوان مقاله است. خوانندگان با خواندن عنوان مقاله یک قضاوت اولیه در خصوص محتوای مقاله انجام می دهند و در صورتی که برایشان جذاب باشد، آن مقاله را برای مطالعه انتخاب می کنند. با توجه به اینکه افراد مقالات را بر اساس برخی کلمات کلیدی در بانک های اطلاعاتی جستجو می کنند، در نتیجه دقت در انتخاب کلمات به کار رفته در عنوان شانس یافتن مقاله شما را از میان هزاران مقاله افزایش می دهد.
2. نام، نشاني، درجه تحصيلي، محل کار و سمت نويسنده/نويسندگان
نام نويسنده يا نويسندگان يك مقاله همیشه بعد از عنوان مقاله ذکر می شود و در ادامه آن، نشاني كامل نویسندگان یا افیلیشن آنها ذکر می شود. ذكر نشاني پست الكترونيكي براي مكاتبات بعدي با سردبیر مجله ضروري است. ترتيب نگارش نام نويسندگان بر اساس ميزان مشاركت آنان در مقاله تعيين مي شود.
3.چکيده
چكيده مقاله با هدف ارائه یک دید کلی از محتوای مقاله در قالب یک پاراگراف ( در حدود 250 کلمه) نوشته می شود تا خواننده با خواندن آن تصمیم بگیرد که آیا این مقاله به درد مطالعه او میخورد یا نه. بنابراين، چكيده بايد با دقت بیشتر و در پایان نگارش بخش های دیگر مقاله نوشته شود.
4. کليدواژه ها
استفاده از کلیدواژه ها به منظور دسترسی سریع به مقاله در جستجو در پایگاه ها می باشد. كليد واژه ها یا بصورت كنترل شده و با كمك اصطلاحنامه ها انجام مي شود. و یا اینکه بصورت آزاد و بر اساس تصميم نويسنده صورت مي گيرد. در هر دو روش بایستی واژگانی که بيشترين و نزديكترين ارتباط معنایی را با محتواي مقاله دارد انتخاب شود. انتخاب کليد واژه مناسب در مقاله احتمال بازيابي بيشتر مقاله را توسط ديگران در آينده افزايش مي دهد و در نتيجه به دريافت استناد بيشتر به مقاله کمک مي کند.
۵. مقدمه
مقدمه زمینه مناسبی را برای آغاز بحث اصلی فراهم می کند و ذهن خواننده را نسبت به موضوع ، مساله اصلی و علت انجام پژوهش آماده می کند. در نوشتن مطالب بخش مقدمه از اضافه گویی و ذکر مطالب و توضیحات اضافی بپرهیزید. زیرا تاثیر منفی بر ذهن خواننده می گذارد. بر عكس اگر مقدمه با جملاتي كه مبين اهميت مقاله و رويكرد ويژه آن باشد شروع شود خواننده به ادامه مطالعه متن اصلي علاقه مند مي شود. بخش مقدمه خود شامل زیربخش های مختلفی است که بایستی با ترتیب مشخصی در مقاله نوشته شوند. این بخش ها شامل:
6. ارائه روش کار و مواد استفاده شده
در نوشتن این بخش بایستی تمام مراحل کار بصورت کامل و بدون هیچ کم و کاستی توضیح داده شود.
7. ارائه يافته هاي توصيفي و تحليلي (معمولا همراه با جدول و نمودار) يافته هاي پژوهش بايد ابتدا توصيف شده و سپس مورد تجزيه و تحليل قرار گيرند. معمولا در اين بخش چهار سطح توصيف مقايسه، تحليل و تفسير قابل مشاهده است كه در طي اين مراحل به تدريج بر سهم نويسنده و انديشه او در بيان مطالب افزوده مي شود. در بخش توصيفي در ارائه نتايج استفاده از جدول و نمودار و بويژه در رشته هاي علوم پايه، کشاورزي، پزشکي و مهندسي کاملا معمول و پذيرفته شده است. اغلب توصيه مي شود اين جدولها و نمودارها به نحوي تنظيم شوند که بيشترين اطلاعات را با اشغال کمترين فضا در اختيار خواننده قرار دهند.
8. بحث و نتيجه گيري (پاسخگويي به پرسشهاي پژوهش و تامين هدف) اين دو بخش ممكن است همراه هم يا به صورت جداگانه اما معمولا به دنبال يكديگر ارائه شوند. انتظار مي رود كه نويسنده در اين بخش پاسخ پرسشهاي پژوهش و برداشت نهايي خود را از پژوهش مطرحكند
9. پيشنهاد/پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بعدي
معمولا مقالات علمي با ارائه پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بعدي به پايان مي رسند. به بيان ديگر يك مقاله علمي بايد راهگشاي ساير پژوهشگران در حوزه موضوعي خود باشد و بجاي آنکه سعي در گذاشتن نقطه پاياني براي يک موضوع داشته باشد در جهت گشودن افقهاي تازه براي ساير محققان تلاش کند
10. تقدير و تشکر
معمولا در انتهاي مقالات علمي به نام افراد يا سازمانهايي که به نحوي در انجام پژوهش گزارش شده نقش داشته اند اشاره مي شود. به عنوان مثال، موسسه يا سازماني که پشتيبان مالي پژوهش بوده، کساني که در گردآوري يا تحليل داده ها نقش داشته اند، افرادي که به پرسشنامه ها پاسخ داده يا در مصاحبه مربوط به آن پژوهش شرکت کرده اند و گاهي نيز از داوران مقاله به دليل نکات مفيدي که تذکر داده اند تشکر مي شود.
11. منابع مورد استفاده
تمام منابعي كه به نحوي در مقاله استفاده شده اند بايد با ذكر مشخصات كتابشناختي و بر اساس شيوه نامه مورد نظر مجله مورد نظر تدوين شوند. انواع مختلفی از روش های رفرنس نویسی وجود دارد که برای اطلاع از نحوه نگارش هر کدام، می توانید محتوای " انواع روش های رفرنی نویسی در مقاله" را مطالعه نمایید.