چگونه منابع مرتبط با پژوهش خود را سریع پیدا کنیم؟

یکی از مشکلاتی که اکثر دانشجویان کارشناسی ارشد و محققین جوان با ان روبرو هستند، یافتن منابع خوب و بروز در خصوص موضوع پژوهشی (مقاله یا پایان نامه) خود می باشد. حتی بسیاری از دانشجویان نمی دانند که باید این منابع را از کجا  و چگونه جستجو کنند. متاسفانه راهنمای و آموزش اساتید به دانشجویان در این زمینه نیز کلی و بسیار مبهم  می باشد و در نهایت دانشجویان انطور که باید نحوه جستجو کردن منابه را نمی آموزند و در مقابل از دانشجو می خواهند که در نوشتن مقالات و پایان نامه خود از منابع جدید و بروز استفاده کنند. برای این منظور برای راهنمایی این عزیزان تصمیم گرفتیم تا نحوه دسترسی به منابع خوب و بروز در این مطلب اموزش دهیم تا دانشجویان بتوانند به راحتی به منابع مورد نیاز و مرتبط با پژوهش خود دست یابند (بیشتر بخوانید: نحوه رفرنس دهی به مقالات ).

یک روش ساده برای دسترسی سریع به منابع مرتبط با پژوهش

هر موضوعی که برای پژوهش انتخاب می شود دارای یک پیش مطالعه و سابقه پژوهشی می باشد که بر اساس مطالعه آنها انتخاب شده است. یعنی اگر موضوع فاقد پیشینه تحقیق باشد بهتر است که انتخاب نشود، زیرا به نتایج مطمئنی دست نخواهید یافت. محققین و پژوهشگران با استفاده از این منابع اطلاعاتی مرتبط با موضوع خودف می توانند کار نگارش مقاله یا پایان نامه خود را انجام دهند. 

شاید برایتان پیش آمده باشد که زمان زیادی را برای یافتن منابع و مقالات خوب صرف کرده باشید و پس از مطالعه آن، نهایتا مطالب خیلی اندکی از آن به دردتان بخورد. یا اینکه نتایج جستجوی شما، مقالاتی بوده که اصلا به درد کار شما نمی خورد.

• یکی از بهترین روشهای یافتن منابع مرتبط و دقیق آن است که در آغاز کار محقق سعی کند یک مقاله یا پایان‌نامه که بیشترین ارتباط با موضوع پژوهشی خود دارد را پیدا کند. در مرحله بعدی سعی نماید به قسمت رفرنس‌های آن مقاله یا پایان نامه مراجعه نماید و به بررسی منابعی که آن مقاله یا پایان نامه استفاده نموده است رجوع کند.

در این روش محقق یقیناً با منابعی مواجه خواهد شد که بیشترین ارتباط را با موضوع پژوهشی وی خواهند داشت. فرض کنید که شما پژوهشی با عنوان " تاثیر نوع تغذیه بر کاهش سرطان روده " را بررسی می‌کنید. یکی از رفرنس‌های خوب در این زمینه می‌تواند مقاله‌ای با عنوان زیر باشد.

 "Diet and colon cancer: evidence from human and animal model studies "

این مقاله یک مقاله چاپ شده است. با رجوع به رفرنس‌های این مقاله، میتوانید یک رفرنس بسیار خوب و مرتبط دیگر را پیدا کنید و همین طور از رفرنس های مقاله  های دیگر.... در نهایت شما گنجینه‌ای از سوابق پژوهشی کاربردی و بسیار مرتبط را خواهید داشت که با تلفیق آنها با پژوهش‌های جدید دیگر کار پژوهشی قوی و خوبی را نگارش خواهید نمود.

• روش دیگر استفاده از موضوعات مشابه پیشنهادی در زیر مقالات سرچ شده در گوگل اسکولار می باشد. زمانی که موضوعی را در گوگل جستجو می کنید، در زیر عناوینی که به شما نمایش داده می شود، بخشی تحت عنوان  Related articles وجود دارد که مقالات مشابه با مقاله را به شما نشان می دهد.

• استفاده از منابع درج شده در پایان نامه ای که موضوع بسیار مشابهی با موضوع شما دارد. پایان نامه ها از لحاظ منبه و رفرنس غنی تر از مقالات هستند. بخصوص منابع مربوط به فصل بحث و نتیجه گیری بیشترین کمک را به شما خواهند کرد.
• راه دیگر برای بدست آوردن مقالات خوب و مفید، استفاده از جستجوی پایگاه های اطلاعاتی می باشد. مثلا اگر شما دانشجوی رشته ژنتیک یا رشته های پزشکی و پیراپزشکی هستید می توانید در پایگاه های پابمد و NCBI کلمه کلیدی خود را جستجو نمایید. نتیجه جستجوی شما مقالاتی خواهد بود که تخصصی در خصوص موضوع شما خواهد بود. شما با انتخاب یکی از مقالات، در ستون سمت راست، عناوین مقالات مرتبط با آن مقاله را نیز به شما نمایش می دهد. 

• نکته دیگری که می تواند در یافتن منابع جدید به شما کمک کند، محدود کردن جستجوی خود در گوگل اسکولار می باشد. یعنی بعد از نوشتن عنوان خود در جستجو، از ستون سمت چپ، تاریخ سرچ را بعد از 2014 انتخاب کنید تا مقالات قدیمی را از لیست جستجوی شما خارج کند.
  سعس کنید از میان جستجوهای خود، مقالاتی را انتخاب کنید که سایتیشن بالایی دارند. یعنی بیشترین ارجاعات به این مقالات انجام گرفته است. این نشان دهنده اعتبار بالا و محتوای بسیار خوب و قوی این مقالات می باشد.