چه مقالاتی را برای خواندن انتخاب کنیم؟ 

مقاله رسانه ای است برای ایجاد تعامل دانشمندان و متفکران در مورد ایده های خود. مقالات معتبر در نشریات معتبر منتشر میشوند و نشریات معتبر هم زیر نظر انتشارات­‌ معتبر قرار دارند. نقطه آغاز جستجوی شما شناختن انتشارات­‌ معتبر هستند. حدود نیمی از کل مقالاتی که در پایگاه معتبر ISI منتشر میشوند متعلق به پنج انتشارات بزرگ دنیا هستند:

1. انتشارات هلندی-آمریکایی Elsevier (پایگاه داده ScienceDirect)
2. انتشارات آلمانی Springer (پایگاه داده SpringerLink)
3. انتشارات بریتانیایی Taylor & Francis (پایگاه داده Tandfonline)
4. انتشارات آمریکایی Wiley (پایگاه داده Wiley Online Library)
5. انتشارات آمریکایی SAGE (پایگاه داده SAGE JOURNALS)

مجموعه این پنج انتشارات، در مجموع بیش از 14.000 نشریه منتشر می‌کنند و می توان گفت که مافیای بازار نشر علمی جهان هستند. کم‌ پیش میاد که این انتشارات خودشان یک نشریه را از ابتدا تولید کنند. کاری که می‌کنند این است که نشریات معتبری که توسط انجمن­‌های علمی یا دانشگاه‌­های معتبر جهان منتشر میشوند را خریداری کرده و به پایگاه داده خودشان اضافه می‌کنند. به همین خاطر، نشریه ه­ایی که مثلا الزویر خریده باشد، حتماً نشریه معتبری است. 

5 انتشار معتبر در دنیا

1. پایگاه داده ساینس‌دایرکت ScienceDirect یکی از معتبرترین مراجع علمی جهان در موضوعات علوم پزشکی، علوم زیستی و البته علوم فنی مهندسی هست. با اینکه تعداد نشریات این پایگاه در حوزه فنی مهندسی بیشتر است، ولی نشریات پزشکی و علوم زیستی این پایگاه در جامعه علمی از اعتبار بسیار بالاتری برخوردار است. از این گذشته، این پایگاه نشریات خوبی هم در موضوعات علوم انسانی و علوم اجتماعی دارد.

2. انتشارات اشپرینگر SpringerLink این پایگاه داده در تمامی موضوعات نشریه منتشر می‌کند. با این حال، نشریات فنی مهندسی و علوم انسانی این انتشارات از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. موضوعات علوم پزشکی، علوم زیستی و علوم اجتماعی هم از جمله موضوعات هدف نشریات این انتشارات هستن. انتشارات اشپرینگر در مجموع، توازن خوبی را توانسته در انتشار نشریه در همه موضوعات داشته باشد و همه دانشجوها باید موضوع خودشان را در این پایگاه هم جستجو کنند.

3. انتشارات تیلور  Tandfonline یکی از مراجع خیلی خوب برای دانشجوهای علوم اجتماعی و علوم انسانی می‌تواند باشه. این انتشارات هم مثل چهار انتشارات دیگر، در تمام موضوعات نشریه منتشر می‌کند ولی در موضوعات علوم اجتماعی نشریات به مراتب معتبرتری دارد. دانشجویان فنی مهندسی بهتر است از این پایگاه غافل نشوند.

4. انتشارات وایلی Wiley Online Library تمرکز خاصی بر روی موضوعات ندارد و در مجموع پایگاه خیلی خوبی است. موضوعات علوم پزشکی و علوم انسانی از جمله موضوعات شاخص نشریات این انتشارات هستند، به خصوص با توجه به این نکته که این انتشارات نشریات خوبی رو از انجمن­‌های معتبر پزشکی جمع­‌آوری کرده است.

5. انتشارات سیج SAGE JOURNALS در مقایسه با چهار انتشارات دیگر، کمی کوچک­‌تر است. موضوعات علوم انسانی و علوم اجتماعی از جمله موضوعات مهم این انتشارات به حساب می آید.

البته این نکته را باید در نظر گرفت که تمام نشریات معتبر جهان متعلق به این انتشارات­‌ نیستند. 

سایر  انتشارات معتبر در حوزه‌­های مختلف 

1. انتشارات OVID، که تعداد نشریات آن از انتشارات الزویر هم بیشتر است و همگی در حوزه پزشکی و زیستی هستند، و از جمله پایگاه­‌های مهم پزشکی به حساب میایند.
2. پایگاه JSTOR، با اینکه بیشتر نشریات آن متعلق به انتشارات­‌ دیگر هستند، اما مرجع بسیار معتبری در نشر علم به حساب میاید.
3. انجمن IEEE یکی از معتبرترین مراجع انتشار نشریات مهندسی است. در کنار این انجمن، انجمن­ های ASME (مهندسی مکانیک)، ASCE و ICE (مهندسی عمران)، ACM (کامپیوتر)، AIP، IOP و APS (فیزیک)، ACS و RSC (شیمی) و البته انجمن AAAS نیز از جمله انجمن­های معتبر در حوزه چاپ نشریات فنی مهندسی هستند.
4. انتشارات Nature معتبرترین نشریات را در حوزه علوم زیستی، و البته پزشکی و فنی مهندسی منتشر میکند.
5. پایگاه BioOne هم در حوزه علوم زیستی، به خصوص جانورشناسی و گیاه­‌شناسی، نشریات معتبری را منتشر میکند.
6. انتشارات Emerald معتبرترین نشریات را در حوزه اقتصاد و مدیریت منتشر می‌کند.
7. انتشارات Annual Reviews در تمام موضوعات، با تمرکز بر روی موضوعات پزشکی، زیستی و فنی مهندسی، نشریات معتبری رو منتشر می‌کند.
8. انتشارات Brill برای محققان علوم انسانی توصیه می شود.
9.  EarthDoc، GeoScienceWorld، GSA (انجمن زمین­‌شناسی آمریکا)، Lyell Collection و OnePetro (که در حوزه انرژی هم پایگاه خوبی است) برای حوزه زمین‌­شناسی مناسب هستند.
10.  Project Euclid، SIAM و AIMS  برای ریاضیدان‌­ها توصیه می شود.
11.  Psycnet، psychiatryonline و AmSci  برای رشته روانشناسی مناسب است.
12. از بین دانشگاه‌­های معتبری که نشریات خودشان را خودشان منتشر می‌کنند، میتوان به Oxford Journals، Cambridge Journals، MIT Journals، University of California Press و Duke University Press اشاره کرد.

بعد از معرفی پایگاه ها و نشریات معتبر دنیا، حتما به این موضوع توجه نمایید که هر نشریه­‌ای که توسط این انتشارات­‌ منتشر میشود، الزاماً درجه یک نیست.
 برای اینکه بفهمید یک نشریه معتبر هست یا نه، دو معیار وجود دارد:

1. معیار Impact Factor متعلق به مرجع ISI
2. معیار SJR متعلق به الزویر
3. هیئت داوران تخصصی نشریات یا همان Peer-Reviewed.

هر دوی این معیارها، با روشی متفاوت، بر مبنای تعداد ارجاعاتی که به مقالات یک نشریه میشود، اعتبار نشریات را می‌سنجند. به این معنی که، اگر دو نشریه در یک سال به تعداد برابر مقاله منتشر کرده باشند، نشریه­‌ای امتیاز بیشتری می‌گیرد که مقالات دیگر، به مقالاتش ارجاع بیشتری داده باشند. از این جهت، این معیارها برای سنجش میزان اعتبار نشریات خوب هستند.
از آنجایی که دسترسی به پایگاه ISI برای همه آزاد نیست، توصیه میشود از معیار SJR، که به مراتب معیار معتبرتری هست، به خصوص در سال­‌های اخیر، استفاده کند. پایگاه مرتبط به این معیار به آدرس SCImagojr.com برای همه آزاد است. در این سایت، شما می‌توانید در موضوعات مختلف، لیست نشریات برتر جهان بر اساس معیار SJR رو مشاهده کنید.
هم‌چنین، این سایت یک معیار دیگر تحت عنوان Q نیز به نشریات نسبت میدهد. نشریه‌­ای که Q1 باشد، یعنی در حوزه تخصصی خود، نشریه معتبری است. نمره Q2، Q3 و Q4 هم به نشریات نسبت داده میشود که به ترتیب اعتبار است.

نشریات Peer-Reviewed نشریاتی هستند که یک تیم چند نفره از متخصصان در حوزه مرتبط با نشریه، مقالات ارسالی به نشریه را بازبینی و داوری می‌کنند. اگر مقاله ارسالی مورد تأیید این تیم متخصصین باشد، آن وقت مقاله در نشریه منتشر میشود. واضح است که این کار باعث میشود تا مقالات بی‌­اعتبار یا بعضاً دارای اشتباه در این  نشریات منتشر نشوند. به همین خاطر، مقالاتی که در نشریات Peer-Reviewed منتشر شده باشند بیشتر از مقالاتی که در نشریات غیر Peer-Reviewed منتشر شده‌­اند اعتبار دارند. Peer-Reviewed بودن یا نبودن نشریات را می‌تونید از سایت ناشر نشریه بررسی کنید.

در مجموع، تعدد انتشارات­‌ و حجم عظیم مقالات منتشر شده در هر سال باعث میشود که محققان کمی سردرگم بشنوند. ولی با این حال، حتی اگر یک مقاله خوب در یک نشریه معمولی پیدا کنید که مرتبط با موضوع شما باشد، همان مقاله هم می‌تواند در امر تحقیق به شما خیلی کمک کند. پس، برای پیدا کردن مقالات خوب، باید کمی حوصله و وقت صرف کنید. به مرور زمان، حتما با انتشارات­‌ و نشریات خوب و یا حتی با نویسنده­‌ها و محقق­‌های برتر جهان در حوزه تحقیقاتی خودتان آشنا خواهید شد.