مقاله ISI چگونه ارزیابی می شود؟

از جمله عواملی که در ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI مورد بررسی قرار می گیرد، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقاله های چاپ شده در آن نشر، موقعیت مجله و جایگاه نشر آن می باشد.
این گزارش حاوی اطلاعات ارزشمندی پیرامون مجله ها و رتبه بندی آنها می باشد. ضریب تاثیر (Impact factor)، برای نخستین بار در سال 1995 و توسط بنیان گذار ISI گارفلید Garfield مطرح شد و به سرعت به صورت دستورالعملی جهت گزینش بهترین مجله ها به کار رفتند. با وجود اینکه ایمپکت فاکتور ابزار کاملی برای سنجش کیفیت مقاله ها نمی باشد، اما به دلیل نبودن روش بهتر، در حال حاضر این فاکتور برای ارزیابی علمی مقالات (بخصوص مقالات JCR) استفاده می شود.

JCR بیش از 7500 مجله معتبر را در حدود 200 حوزه موضوعی از سال 1997 به بعد در بر می گیرد و با استفاده از آن می توان مجله ها را در حوزه های تخصصی، طبقه بندی و شاخص های رتبه بندی آنها را بررسی کرد. جی سی آر JCR در دو نسخه موجود است، نسخه علمی آن در برگیرنده بیش از 5900 ژورنال علمی و نسخه علوم اجتماعی متشمل بر 1700 ژورنال جی سی آر است. این مجلات از طریق Web of knowledge به شرط پرداخت وجه اشتراک قابل بررسی است.

برای نوشتن مقاله، لازم است در خصوص مجلاتی که قصد دارید مقاله خود را در آن به چاپ برسانید، اطلاعات کافی داشته باشید. اگر این مقاله را برای مجلات ISI  می نویسید، احتمالا برایتان مهم است که بدانید این مقاله ها چگونه ارزیابی می شوند.

 امروزه ارزیابی مقاله های علمی یکی از دغدغه های جوامع علمی می باشد. مجلات ISI برای ارزیابی مقالات، سه شاخص را در نظر می گیرند:

1. فاکتور تاثیر گذار (IF)

ضریب تاثیر (IF) چیست؟

 این شاخص مهم ترین و در عین حال کاربردی ترین شاخص ارزیابی مجله ها از نظر ISI است. ضریب تاثیر به تعداد مراجعه به یک مورد قابل استناد (نظیر مقاله پژوهشی، مقاله مروری، نامه، یادداشت، چکیده و ...) در یک مجله علمی در طول زمانی معین گفته می شود. این ضریب نه برای مقاله یا نویسنده بلکه برای مجله محاسبه می شود. محاسبه برمبنای یک دوره سه ساله صورت می گیرد. این شاخص مهم ترین و در عین حال کاربردی ترین شاخص ارزیابی مجله ها از نظر  ISI است. این عامل همه ساله توسط ISI محاسبه و نتیجه گزارش JCR منتشر می شود.

در واقع ضریب تاثیربه صورت، تعداد ارجاعات به مقاله های منتشر شده در دو سال قبل مجله تقسیم بر تعداد مقاله های منتشر شده در دو سال، محاسبه می شود.

2. شاخص فوری (Immediately)

این شاخص شامل تعداد ارجاعات به مقاله های منتشر شده مجله در سال مورد ارزیابی تقسیم بر تعداد مقاله های منتشر شده در همان سال مجله مذکور است. این شاخص در حقیقت شیب رشد منحنی ارجاعات را بیان می کند.

3. شاخص نیمه عمر استناد (Cited Half -Life)

 نیمه عمر ارجاعات یا نیمه عمر استناد، تعداد سال هایی است که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد کل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزیابی باشد. هرچه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد، نشان می دهد که ارزش مقاله های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می گیرند و ارزش مجله بالاتر می رود. در پایان هرسال، مجله های تحت پوشش فهرست نویسی ISI که در فهرست وبگاه علم (Web of Science=WOB)  قرار گرفته اند، ارزیابی می شوند.

در بین فاکتورهای بالا، فاکتور تاثیر، کاربردی ترین شاخص می باشد و امروزه به طور گسترده ای در درجه بندی و ارزیابی مجله های مورد استفاده قرار می گیرد. این فاکتور در حقیقت توانایی مجله و هیات تحریریه آن در جذب بهترین مقاله ها نشان می دهد.
بانک اطلاعات ISI، تنها مهمترین مجله های علمی منتشره در دنیا را به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف پوشش می دهد. اما امکان فهرست نمودن و پوشش دهی کل مجله های علمی منتشر شده در جهان در بانک اطلاعات ISIامکان پذیر نمی باشد. چرا که از طرفی مقرون به صرفه نیست و از طرف دیگر تمام مجله های نشر یافته در جهان از استانداردهای ISI پیروی نمی کنند.
ارزیابی کنندگان ISI در حدود 2000 عنوان جدید را سالانه مورد ارزیابی قرار داده و تنها 10 تا 12 درصد از مجله های علمی ارزیابی شده، انتخاب می شوند. هرمجله علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI یکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می گذارند.

از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد شامل موارد زیر می باشد:
عنوان مقاله ها، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد. همچنین توصیه می شود که منابع نیز به زبان انگلیسی باشد تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد. زیرا ارزیابی کنندگان مجله های علمی در ISI نمی توانند عناوین و منابع به کار رفته در مقاله ها را به زبان انگلیسی ترجمه کنند.
 ترجمه مقاله باید با دقت و کیفیت بالایی صورت بگیرد تا از لحاظ ترجمه مقاله توسط سردبیر مجله ریجکت نشود. موسسه پژوهش برتر با داشتن مترجمین متخصص هر رشته، مقالات را در سطح تخصصی و فوق تخصصی ترجمه می کند.

داوری علمی و تخصصی مقاله های چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است. سه پایگاه WOS, ESI و JCR از معتبرترین پایگاه های علم سنجی هستند که توسط موسسه  اطلاعات علمی ISI تهیه و روز آمد سازی می شوند.

1. پایگاه ESI) Essential science indiactors) بر مبنای دوره های زمانی 10 ساله، به ارائه آمار در قالب شاخص های تعیین شده تولید علم از جمله رتبه علمی کشورها براساس تعداد تولیدات علمی، تعداد کل استنادها و نسبت استناد به تولیدات علمی می پردازد.

2. پایگاه (Web of  science (WOS  امکان جستجو و استخراج اطلاعات در طول دوره های زمانی مختلف براساس شاخص های گوناگون علم سنجی وجود دارد.

3. پایگاه JCR) Journal citation reports) به ارائه گزارش استنادی نشریه ها می پردازد. از طرفی تعداد نشریه هایی که هرکدام از این پایگاه ها نمایه می کنند نیز با دیگری متفاوت است.