نوشتن پایان نامه را از کجا شروع کنیم؟

شروع خوب یک پایان نامه، یافتن یک سوال خوب برای تحقیق کردن است. البته این را خیلی از دانشجویان می دانند اما اغلب حتی تا روز دفاع پایان نامه دقیقا نمی دانند سوال آنها چیست و چه مسئله ای باید حل می شد. یک نکته خیلی خیلی مهمی که اغلب دانشجو ها اشتباه می کنند این است که:

" به هیچ وجه فقط برای ارضای کنجکاوی خودتان سوال پایان نامه را مطرح نکنید. دوستان عزیز پایان نامه یک تحقیق علمی است نه یک جزوه آموزشی برای پاسخ به سوالات شخصی. اگر پایان نامه فقط یه مروری بر تحقیقات انجام شده گذشته باشد، نمی توان از آن مقاله خوبی استخراج کرد. بهتر است با خودتان روراست باشید و به هدف و انگزه تان هنگام انتخاب موضوع پایان نامه خیلی خوب فکر کنید.

سوال تحقیق یک سوال علمی است. یعنی اینکه باید دو ویژگی در آن رعایت شود:

الف) هنوز جواب آن داده نشده است که این دو حالت دارد:

1. این سوال قبلا طرح نشده
2. این سوال به روشی دیگری پاسخ داده شده که جواب آن چالش برانگیز است.

ب) سوالات قبل از این سوال پاسخ داده شده باشد: 
هر سوال علمی برای پاسخ دادن نیاز به یکسری پیش فرض دارد که باید در تحقیقات قبلی پاسخ آن داده شده باشد و گرنه این تحقیق پایه علمی نخواهد داشت. به زبان دیگر یعنی اینکه سوالات علمی مثل حلقه های زنجیر هستند که محقق وقتی می تواند آخرین حلقه زنجیر فعلی را پاسخ دهد که حلقه های قبلی در تحقیقات پیشین جواب داده شده باشد.

مورد دیگری که در انتخاب موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد بایستی در نظر گرفت این است که با توجه به معیارهایی مانند نیاز جامعه، در اختیار داشتن امکانات تحقیق نظری و عملی، داشتن دانش و علاقه در زمینه مورد نظر، آینده شغلی و مواردی از این قبیل، موضوع پایان نامه را  انتخاب کنید و سعی کنید موضوع پایان نامه شما در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتر تغییر زیادی نداشته باشد.

سابقه تحقیق را بررسی کنید. ببینید آیا قبلا کسی در زمینه مورد نظر تحقیق انجام داده‌است یا خیر؟ برای این مورد لازم است تعداد زیادی مقاله از مجلات معتبر، مقاله از کنفرانس، کتاب، گزارش تحقیق و مواردی از این قبیل را شناسایی کرده باشید و یک نسخه از آنها را به همراه یک جمع‌بندی برای خود حفظ کرده باشید.

یکی از استادان که در زمینه مورد نظر از تخصص کافی برخورداراند را به عنوان استاد راهنما انتخاب کرده و پروپوزال خود را با ایشان درمیان بگذارید. در این جلسه بجز فرم کامل شده پیشنهادیه لازم است تا سابقه تحقیق را بطور کامل نزد ایشان ارائه کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که از نظر ظرفیت اخذ دانشجو ایشان بتوانند شما را بعنوان دانشجوی خود قبول کنند.

به این نکته توجه داشته باشید که لازم است حداقل یکی از استادان راهنما و یا مشاور، استاد تمام وقت یا نیمه وقت واحد باشند و ظرفیت خالی داشته باشند.
در صورت جلب نظر استاد راهنما، در مورد استاد مشاور و همچنین مشاور صنعتی خود با ایشان مشورت کنید. 
مدارک مورد نیاز دانشکده را فراهم و اقدام‌های قانونی را برای شروع تحقیق انجام دهید. توجه داشته باشید که تصویب پایان نامه تازه شروع کار است. شما شش ماه فرصت دارید تا از پایان نامه خود دفاع کنید.