اعتبارسنجی منابع پژوهش بر اساس اطلاعات نویسندگان آن‌ها
پژوهش برتر: علاوه بر ارزیابی منابع پژوهش با استفاده از بررسی منابع و بررسی محتوا، پژوهشگران بسیاری در سراسر جهان، منابع پژوهشی را به اعتبار پدیدآور آن آثار مطالعه می‌کنند و در اثر پژوهشی خودشان به نویسندگان معتبر استناد می‌کنند.
از آن‌جا که پدیدآور هر اثر پژوهشی می‌تواند انگیزه‌های متفاوتی از نگارش آن اثر داشته باشد (از یک دغدغۀ ذهنی در موضوعی خاص گرفته تا هدف کسب درآمد، شهرت، فراغت از تحصیل و ارتقاء تحصیلی و غیره) و شاید هرگز مخاطبان از انگیزۀ پدیدآور آگاه نشوند، باید سعی کنیم تا حد امکان در مورد آن پدیدآور اطلاعات کسب کنیم تا بتوانیم در مورد استفاده کردن از آن اثر در اثر پژوهشی خودمان تصمیم‌گیری کنیم.
برای این کار، هنگام بررسی اعتبار آثار، از دیدگاه شناخت نویسندگان و اعتبار آن‌ها، می‌توانیم موارد زیر را در نظر داشته باشیم:
- نویسندگان مقاله یا کتاب واقعی باشند. منظور این است که نویسندگان وجود خارجی داشته باشند. متاسفانه گاهی اسامی نویسنده‌ها ساختگی است.
- وابستگی سازمانی یا نشانی ایمیلی نویسندگان مشخص و معتبر باشد.
- در مواردی که به نوشته‌های نویسنده‌ای اطمینان نداریم، خوب است که دربارۀ زمینه‌های مطالعاتی‌اش تحقیق کنیم. این روزها با وجود شبکه‌های اجتماعی مختلف مانند لینکداین، ریسرچ‌گیت، فیس‌بوک، توئیتر، و غیره کسب اطلاعات دربارۀ نویسندگان حقیقی و حقوقی، چندان دشوار نیست؛ به‌ویژه در مورد نویسندگان خارجی این جستجو بسیار کاربردی و رایج است.
- تخصص نویسنده را در آن حوزه بررسی کنیم. برای این کار علاوه بر اینکه می‌توانیم رشتۀ تحصیلی نویسنده را با موضوع و محتوای اثر مطابقت دهیم، با جستجوی نام نویسنده در پایگاه‌های اطلاعاتی و پژوهشی، پیشینۀ حوزۀ نگارشی او را بررسی کنیم.
- به زبان اصلی نویسنده و زبان مقاله توجه داشته باشیم و متن را با دقت و وسواس بیشتری بررسی کنیم تا از اطلاعاتی که به‌درستی معادل‌گذاری نشده و به‌خوبی بیان نشده غافل نشویم.
- عنوان مقاله را در موتورهای جستجو وارد کنیم. هرچقدر مقاله و نشریه معتبرتر باشد، احتمال بیشتری دارد که در نمایه‌های ملی و بین‌المللی بیشتری هم یافت شود. در مواردی ممکن است به مقالاتی با یک عنوان، اما نویسندگان متفاوت برسیم. اینجاست که باید محتوای هر دو مقاله را با یکدیگر مقایسه کنیم تا مبادا یکسان باشند و اگر یکسان بودند، تخلف پژوهشی رخ داده و باید تحقیق بیشتری کنیم و حتی‌الامکان با دفتر مجله تماس بگیریم.
این معیارها از مواردی هستند که می‌تواند راهنمای پژوهشگران در حوزه‌های مختلف باشند. البته، همانطور که پیش‌تر هم ذکر کردیم، ممکن است استثناءهایی هم وجود داشته باشد و با این معیارها قابل بررسی نباشد یا از آن‌ها تبعیت نکند.
